O Duchu Świętym

Kim jest Duch Święty? Jaka jest Jego natura? Co to znaczy, że jest równy Ojcu i Synowi i jaka jest Jego specyficzna misja? Te pytania były żywo dyskutowane w IV wieku, gdy pojawiało się wiele herezji i błędów w odniesieniu do Trzeciej Osoby Trójcy Świętej. Dydym z Aleksandrii uporządkował wówczas te zagadnienia w dziele, które oddajemy do rąk współczesnym czytelnikom spragnionym rzetelnej i jednocześnie prostej nauki opartej na lekturze Pisma Świętego.

Dydym z Aleksandrii (312-398) należy do teologów mniej znanych; pozostawał w cieniu św. Atanazego (296-373), który przeszedł do historii jako największy przeciwnik arianizmu, zwolennik współistotności Ojca i Syna oraz autor wielu prac teologicznych. Dydym był niewidomy, a wykształcenie ogólne i religijne zdobył, słuchając wykładów oraz lektorów, którzy czytali mu odpowiednie książki. Swoje dzieła dyktował sekretarzom. Część życia spędził jako mnich na pustyni, później wykładał w szkole katechetycznej w Aleksandrii. Jego dzieło O Duchu Świętym, było cenione w starożytności, ale potem grecki oryginał zaginął, a zachowało się tylko łacińskie tłumaczenie św. Hieronima (437—419).

Bóstwo Ducha Świętego to wielkie zagadnienie omawiane w IV wieku obok centralnego tematu, jakim była relacja Syna do Boga Ojca. Traktat Dydyma O Duchu Świętym, który ukazuje się w języku polskim, tworzy trylogię razem z dziełami św. Bazylego z Cezarei (329-379) oraz św. Ambrożego z Mediolanu (339-397) pod tym samym tytułem, które już wcześniej przełożono na język polski. Te dzieła wprowadzają czytelnika w zagadnienia aktualne w okresie pomiędzy Soborem w Nicei (323) a Soborem w Konstantynopolu (381), ukazują głęboką wiarę wspomnianych autorów, ich wykształcenie w zakresie retoryki, filozofii i teologii oraz ich troskę o poprawność nauki chrześcijańskiej.